Yaşamı üstüne yeterli bilgi yoktur. Erzurum yakınlarında Tanbura köyünde 1777 (1815-1820?)'de doğduğu sanılıyor. Halk ağzında dolaşan söylentilere göre, ilkin Erzurum'da medresede öğrenim gördü. Sevdiği, küçük Paşa'nın kızı bir ağanın oğluyla evlendirilince, çok üzüldü; sonra Sivas, Konya, Niğde, Tokat, Kastamonu illerinde geziye çıktı. Kastamonu'da Alişan Beyin sevgi ve yardımını kazandı. Uzun süre onun konağında kaldı. Evlendi. Beyin ölümüyle Kastamonu'dan ayrıldı. Sinop'u, Trabzon'u dolaştı. Karısının ölümüyle 1840'ta Sivas'tan şimdiki Tokat iline bağlı Niksar'a geçti. Yaşamının geri kalan yıllarını orada geçirdi. Çıraklarından Tokatlı Nuri'nin bir şiirinde belirttiği gibi, 1860 yılında öldü, mezarı/türbesi Niksar'dadır. Dertli ve Gevheri gibi Emrah da Divan ve tasavvuf geleneğine özenen ürünler de verdi, ama bunlarda gereken yetkinlik ve özgünlüğe kavuşamadı, koşuk düzeni aksak ve dili ağdalıydı. Fuzuli, Baki ve Nedim'in etkileri göze batıyordu. Asıl başarısını Halk geleneğini sürdüren heceyle söylediği şiirlerde gösterdi. Özellikle koşma ve semaileriyle halk arasında haklı bir üne erişti. Çevresindeki kimi şairleri (Tokatlı Nuri vb.) etkiledi. Fakat Ercişli Emrah'ın bazı şiirleri yanlışlıkla ona mal edildi. Erzurumlu Emrah'ın Eserleri:
Erzurumlu Emrah'ın Şiirlerinden Örnekler |
|
KOŞMA Hazân ile geçti gülşeni bustan Hançeri feleğin ucu ciğerde Emrah bizim elin gonca gülleri DEYİŞ Dedim: Dilber, sen de sevdakâr mısın? Dedim: Gel, ağyarı feramus eyle! Dedim: Germanına benler dizilmiş. Dedim: Emrah gibi var mı âşıkın? GÖNÜL GURBET ELE ÇIKMA Gönül gurbet ele çıkma Yöğrüktür bizim atımız Bahçemizde nar ağacı Deryalarda olur bahri Emrah der ki düştüm dile |
TUTAM YÂR ELİNDEN TUTAM Tutam yâr elinden tutam Birin bilir birin bilmez Emrah eder bu günümdür BİR NAZENİN BANA GEL GEL EYLEDİ Bir nazenin bana gel gel eyledi Kaşına çekilmiş kudret kalemi Yine görünüyor yârin illeri Nereden nereye sevmişim onu GENE BAHAR OLDU AÇILDI GÜLLER Gene bahar oldu, açıldı güller Ne sönmez ateştir aşkın ateşi Emrah tek tıfıldan bağrı yanıklar |