6. Sınıf Madde ve Isı
Konu: Madde ve Isı
 |
| Katı-Sıvı-Gaz |
Maddeyi oluşturan tanecikler hareketlidir.
Katı maddenin tanecikleri yavaş, sıvı maddenin orta, gaz maddenin ise hızlı hareket eder.
Isı alan maddenin taneciklerinin hareketi artarken, ısı veren taneciklerin hareketi de azalır.
Isı alma ve ısı verme sırasında tanecikler değişmez, sadece tanecikler arası boşluk değişir.
A- Isı Nedir
Sıcak olan maddeden soğuk olan maddeye aktarılan enerjiye ısı denir.Isı akış yönü sıcaktan soğuğa doğrudur.
 |
| Isı Akış Yönü |
Hızlı ve yavaş tanecikler birbirine çarparlar, çarpışma sonucu hızlı olan tanecik yavaşlar yavaş olan tanecik hızlanır. Taneciklerin hızları eşitleninceye kadar ısı akışı devam eder.
Isı akışı, ısı iletimidir.
Not: Sıcak maddenin verdiği ısı ile soğuk maddenin verdiği ısı birbirine eşittir.
- Kalorifer peteği üzerinde bulunan perdenin hareket etmesi,
- Suya atılan pamuk parçalarının ısındıkça hareketinin artması,
- Isıtıcı üzerindeki havanın dalgalanması,
ısı alan maddenin taneciklerinin hareketinin arttığını gösterir.
B- Isı İletkenliği
Maddelerin sıcaktan soğuğa doğru ısı geçişine ısı iletkenliği denir. Isı alışverişini engellemeyen maddeler ısı iletkenidir. |
| İletim yolu ile ısının yayılması |
Isı iletkeni
Isıyı iyi ileten maddelere ısı iletkeni denir.
Metaller iyi bir ısı iletkenidir.
Isı yalıtkanı
Isıyı iletmeyen maddelere ısı yalıtkanı denir.
Isı yalıtkanı olan maddenin tanecikleri arasındaki boşluk fazladır.
Tamamen ısı yalıtkanı olan madde yoktur.
Not: Genel olarak elektriği iyi ileten maddeler ısıyı da iyi iletir.
Metallerin ısı ve elektrik iletkenlikleri benzerdir.
Ancak elmas ısı iletkeni olmasına rağmen elektrik iletkeni değildir.
Isı iletkeni ve ısı yalıtkanlarına örnekler
| İletkenler | Yalıtkanlar | |
|---|---|---|
| 1 | Bakır | Tahta (Ahşap) |
| 2 | Altın | Hava |
| 3 | Demir | Plastik |
| 4 | Alüminyum | Kumaş |
| 5 | Kurşun | Saman |
| 6 | Çinko | Cam yünü |
| 7 | Çelik | Plastik köpük |
| 8 | Gümüş | Bakalit |
| 9 | Metal para | Kağıt |
| 10 | Platin | Pamuk |
| 11 | Cıva | Yün |
| 12 | Titanyum | Deri |
| 13 | Sodyum | Elyaf |
| 14 | Magnezyum | Cam |
| 15 | Kalsiyum | Beton |
| 16 | Kalay | Su |
| 17 | Nikel | Katran |
| 18 | Kobalt | Silikon yünü |
| 19 | Krom | Kiremit |
| 20 | Berilyum | Gaz beton |
| 21 | Elmas | Yağ |
| 22 | Porselen | |
| 23 | Tuğla |
Maddelerin ısı yalıtımlarının karşılaştırılması
Boşluk > Strafor köpük > Hava > Yün > Ahşap >Kiremit > Su > Beton > CamC- Binalarda Isı Yalıtımı
Binanın dış cephe duvarlarında, pencere camlarında, tavan ve zemin kısımlarında ısı yalıtımı yapılır. Yalıtım sayesinde kışın üşümekten yazın ise terlemekten kurtuluruz. Binalarda yalıtım için plastik köpük, ahşap, taş yünü, katran, cam yünü ve silikon yünü kullanılır.Taş Yünü
Yanmaz, iç ve dış duvarlarda kullanılır, uzun ömürlüdür.
Strafor köpük
Kolay yanar, iç ve dış duvarda kullanılır, uzun ömürlüdür.
Cam Yünü
Zor yanar, sıcak su borularında iç ve dış kaplamalarda kullanılır, uzun ömürlüdür.
Silikon Yünü
Zor yanar, dış duvarda kullanılır, uzun ömürlüdür.
Ahşap
Kolay yanar, iç duvarlarda kullanılır, kısa ömürlüdür.
Asbest
Yanmaz, iç ve döşemelerde kullanılır, uzun ömürlüdür.
Katran
Yanar, tavanlarda kullanılır, kısa ömürlüdür.
Not: Strafor köpük yangına karşı dayanıklı olmadığı için artık gaz beton ve cam yünü tercih edilmektedir.
Zor yanar, sıcak su borularında iç ve dış kaplamalarda kullanılır, uzun ömürlüdür.
Silikon Yünü
Zor yanar, dış duvarda kullanılır, uzun ömürlüdür.
Ahşap
Kolay yanar, iç duvarlarda kullanılır, kısa ömürlüdür.
Asbest
Yanmaz, iç ve döşemelerde kullanılır, uzun ömürlüdür.
Katran
Yanar, tavanlarda kullanılır, kısa ömürlüdür.
Not: Strafor köpük yangına karşı dayanıklı olmadığı için artık gaz beton ve cam yünü tercih edilmektedir.
 |
| Binada ısı kaybı |
Isı yalıtım malzemelerinin olması gereken özellikleri
-
- Ekonomik olmalıdır.
- Yanmaya karşı dayanıklı olmalıdır.
- Zamanla beraber yapısında bozulma olmamalıdır.
- Mikroorganizma ve böcekler çoğalmamalıdır.
- İnsan sağlığına ve doğaya zarar vermemelidir.
- Çevre şartlarından olumsuz etkilenmemelidir.
- Kullanımı kolay olmalıdır.
- Ekonomik olmalıdır.
D- Binalarda Isı Yalıtımının Önemi
-
- Aile ve ülke ekonomisine katkı sağlar.
- Doğal kaynakların tükenme hızını azaltır.
- İnsan sağlığını korur.
- Evimiz yazın serin, kışın ise sıcak olur.
- Fosil yakıt kullanımı azalmasından dolayı çevre kirliliği azalır.
- Hava kirliliğine bağlı hastalıklar azalacaktır.
- Bina içerisinde terleme, küflenme, boya kabarmaları olmayacaktır.
- Binanın ömrünü uzatır.
- Aile ve ülke ekonomisine katkı sağlar.
Yorumlar - Yorum Yaz